واحد ارتباطات و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و هنر، پیش درآمد: "شایعه " یا(Rumor) بعنوان یک مقوله اجتماعی روانی " خبر و اطلاعی مهم غیرموثق و متواتر" است که جدای از اهداف، اشکال و کارکردهای آن،همواره با " اهمیت موضوع"، " ضعف یا خلاء اطلاعات" و " کنجکاوی و نیاز به اطلاعات"عموما رابطه قابل تعریفی دارد.

به عبارت دیگر، اگر ما شایعه را یک کذب و یا یک واقعیت مهم کاریکاتوری و یا اعوجاجی فرض کنیم که با هدف فریب، تخریب، سلب اعتماد، ترس، تسلیم و... شکل می گیرد، تولد و رشد و بلوغ این خبر و اطلاع مهم غیرموثق و متواتر، در بستر یک خلاء یا کم کاری در اطلاعات کافی، مفید و واقعی شکل گرفته و سپس با تحریک حس کنجکاوانه! " حس نیاز به اطلاعات" بوجود می آورد و غالبا هرچه کم کاری و خلاء اطلاعات بیشتر باشد! تحریک، تمایل و نیاز به اطلاعات کافی، مفید و واقعی افزایش می یابد.

به این ترتیب می توان گفت که " شایعه" در " ضعف و یا غیبت " واقعیت" تولد یافته، رشد می کند و به بلوغ می رسد.

" تئوری حوضچه ذهن مقیسه " نظری بر رویکرد نوین مقابله با شایعه (Rumor) و کارکردهای آن

آنچه مسلم است روابط " اهمیت موضوع"، " ضعف یا خلاء اطلاعات" و " کنجکاوی و نیاز به اطلاعات" در یک شایعه هرچه شدیدتر و درهم تنیده تر باشد، شایعه قوی تر و باورپذیرتر می شود  لذا در " تئوری حوضچه ذهن مقیسه " با عنایت به این سه اصل "ذهن و افکار" به "حوضچه" و "شایعه" به "سنگ ریزه ای که در آن می افتد، شبیه سازی شده است. 

در این شبیه سازی بدون در نظر گرفتن وزن وحجم سنگ، شدت و توان امواج پیرامونی تولید شده بصورت حلقه های حمایتی پی درپی از مرکز شایعه (سنگ پرتاب شده) شروع شده ودر یک حرکت دایره ای یکسان در جهت خارج از مرکز به پیش می روند.

طراح " تئوری حوضچه ذهن مقیسه " سعی کرده است تا با شبیه سازی حوضچه را، به افکار عمومی بعنوان بستر تولد و رشد شایعه و وزن وحجم سنگ را، به موضوع و اهمیت شایعه و امواج و حلقه های حمایتی پی درپی از مرکز را، به دامنه و گستردگی آن و نیز عمق حوضچه را، به میزان دور بودن و نزدیک بودن( از و یا به) واقعیت تشبیه کند.   

با این توضیحات و شبیه سازیهای انجام شده، محمدعلی مقیسه در این نظریه، به گونه ای هوشمندانه و دقیق چگونگی گسترش شایعه و نیز بخثهایی در موضوع تضعیف و یامقابله با شایعه را شبیه سازی و تشریح کرده است.

آنچه مسلم است بدون هیچ ادعایی و با استقبال از ارائه نظرات اندیشمندان،استادان و صاحب نظران علوم مرتبطه، این نظریه همانند دیگر نظریات علمی قابل رذ و یا توسعه و تکمیل خواهد بود.

از ارائه نظرات دریغ نکنید و به انتظار رهنمودهای ارزشمندتان لحظه شماری می کنم. ارادتمند و خاک پای ملت بزرگ ایران: محمدعلی مقیسه

************