واحد ارتباطات و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و هنر، شتاب رشد تولید علم در اصل فرایندی است که تداومش نظامی مستقل می‌طلبد تا به مدد آن تمام دولت‌ها لزوماً تن به اجرای برنامه پیشرفت علمی بدهند.

ایسنا نوشت:

واقعیت بزرگ جهان امروز آن است که علم و دانش، محرکه اصلی قدرت، امنیت، مقبولیت و مشروعیت به شمار می‌رود و قدرت‌های سیاسی و اقتصادی، سهم بیشتر از اقتدار در جغرافیای جهان امروز را در کنج آزمایشگاه‌های خود جست‌وجو می‌کنند.

سال‌هاست که رابطه علم و قدرت بسیار تنگاتنگ تعریف می‌شود و آشکارسازی برنامه‌ها و اقدامات کشورها در فناوری‌های مختلف، بدون مخفی نگه‌داشتن آن برخلاف سابق، راهی برای نشان دادن نقش‌آفرینی‌های سیاسی و اقتصادی است و البته ماهیت صاحبان قدرت در ایفای نقش متفاوت علم در دنیای امروز نیز به‌شدت مؤثر است.

کشورهای پیشرفته سال‌هاست که از توصیه و پند و نصیحت برای اهمیت دادن به دانش و دانشمندان و سهم بودجه پژوهش و تحقیق گذشته‌اند و حوزه‌های تحقیقاتی را کانون آمال توسعه خود قرار داده‌اند. در جهان امروز علم چنان قامت افراشته که با یک دست ثروت می‌پراکند و با دست دیگر، نبض اقتصاد و رفاه ملت‌ها را می‌گیرد تا هر که در رقابت‌های فناورانه حرف بیشتری برای گفتن داشت، سهم بیشتری هم از قدرت، دارایی و دانایی برگیرد.

جمهوری اسلامی ایران نیز به‌عنوان کشوری که خواهان حفظ استقلال سیاسی و اقتصادی و درنهایت افزایش اقتدار خود در جهان امروز است، چاره‌ای جز ورود به رقابت‌های دنیای پرشتاب و تحول‌آفرین علم و فناوری ندارد و از همین روست که رهبر معظم انقلاب اسلامی با درک هوشمندانه و زودهنگام اهمیت مقوله علم و فناوری در افزایش اقتدار کشورها، در بسیاری از مناسبت‌ها، گریزی به مسئله مهم پیشرفت علمی و لزوم حفظ «شتاب رشد تولید علم در کشور» و عدم توقف آن زده‌اند و نقشه جامع علمی و دستیابی به مرجعیت علمی جهانی، محصول همین رویکرد است.

«شتاب رشد تولید علم» که به گفته مسئولان، حفظ آن بسیار مهم است، اگرچه تا بخشی هم مرتبط با کارکرد دولت‌ها درزمینهٔ توسعه بودجه تحقیقاتی است، اما در اصل فرایندی است که تداومش نظامی مستقل می‌طلبد تا به مدد آن تمام دولت‌ها لزوماً تن به اجرای برنامه پیشرفت علمی آن‌گونه که رهبر معظم انقلاب از «شتاب تولید علم» انتظار دارند، بدهند.

اما این مهم در ایران گرفتار مشکلاتی است که سبب شده در حالی شاهد «کاهش شتاب رشد تولید علم» به‌رغم «تداوم نسبی افزایش تعداد تولیدات علمی» در کشور باشیم که متأسفانه پرداختن به علل چنین رخدادی در غبارپراکنی‌های دستپاچه سیاسی و یا رویکردهای غیرتخصصی به موضوع، ابتر می‌ماند؛ غافل از آن‌که «شتاب رشد تولید علم» که به گفته مسئولان، حفظ آن بسیار مهم است، اگرچه تا بخشی هم مرتبط با کارکرد دولت‌ها درزمینهٔ توسعه بودجه تحقیقاتی است، اما در اصل فرایندی است که تداومش نظامی مستقل می‌طلبد تا به مدد آن تمام دولت‌ها لزوماً تن به اجرای برنامه پیشرفت علمی آن‌گونه که رهبر معظم انقلاب از «شتاب تولید علم» انتظار دارند، بدهند.

آمارهای تازه منتشرشده بر پایه بررسی‌های «SID» در خصوص وضعیت تولید علم کشورها و ازجمله ایران در ۲۰۱۴ که بر اساس داده‌های پایگاه استنادی ISI بوده است،‌ نشان می‌دهد که آمریکا، چین، آلمان، انگلیس و ژاپن هر یک با سهم ۲۷٫۰۸، ۱۵٫۴۴، ۶٫۵۹، ۶٫۴۱ و ۴٫۹۳ درصد، ۵ کشور اول جهان در تولید علم هستند.